Tansiyon, insan vücudunda bulunan kanın vücuttaki birçok aktiviteyi etkileyen basıncını ifade eden kavramdır. Her yaş grubundan insan için, organların en iyi şekilde çalışabilmesi için vücudun belirli bir düzeyde kan basıncını koruması gerekir. Ama özellikle yaşlılar, tansiyonuna çok dikkat edilmelidir çünkü bu, vücudun zayıfladığı ve artık genç oldukları zamandaki kadar iyi çalışmadığı bir yaştır.
Şule Asiye Sayılganoğlu
15 Kasım 2023Yaşlılarda Tansiyon
Tansiyon, vücuttaki organların en sağlıklı şekilde çalışmasına yardımcı olan önemli bir faktördür. Tansiyon küçük ve büyük tansiyon olarak ikiye ayrılır. Büyük tansiyon kalbin kan pompalarken oluşturduğu basıncı ifade eder. Bu tansiyonun normali 120 mmHg'dir. Küçük tansiyon ise kalbin kanı pompaladıktan sonra damarlarda oluşan durağan basıncı ifade eder. Bu tansiyonun normali de 80 mmHg'dir. Her yaş grubu gibi yaşlılar için de tansiyon bu iki sınır arasında yani 120 - 80 mmHg olması normal kabul edilir.
Tansiyon Dalgalanmasının Nedenleri
Zaman zaman oluşan tansiyon dalgalanmaları yaşlılar için önemli bir sorundur. Tansiyonda oluşan yükselme ve düşmelerin pek çok farklı potansiyel nedeni vardır. İşte bunlardan en yaygın olanları ise aşağıdaki gibi sıralanabilir.
Kalp Hastalığı veya Diyabet
Altta yatan kan damarı sorunları tansiyon dalgalanmalara neden olabilir. Kardiyovasküler hastalık, böbrek hastalığı ve diyabetin tümü yüksek tansiyona neden olabilir. Diyabet varsa yüksek tansiyona yakalanma olasılığı iki kat daha fazla olabilir.
Bilişsel Gerileme
Özellikle yaşlılarda serebrovasküler hastalığın zararlı etkileri olabilir. Bunlardan birisi de tansiyonda ani dalgalanmalardır.
Ortostatik Hipotansiyon veya Hipertansiyon
Ortostatik hipotansiyon (OH) ve ortostatik hipertansiyon (OHT), düzensiz tansiyonun çeşitleridir. OH tipik olarak demans ve düzeni bozulmuş günlük yaşam aktiviteleri ile bağlantılı olsa da, OHT de sorunların nedeni olabilir. OH ve OHT farklı sendromlarla ilişkili olsa da her ikisi de tansiyon dalgalanmalarını tetikleyebilir.
Hormon Bozuklukları
Bazı durumlarda endokrin bozuklukları veya hormon sorunları tansiyonda dalgalanmalara neden olabilir. Spesifik olarak adrenal bezle ilgili sorunlar vücudun tepki verme şekliyle ilgili sorunlara neden olabilir. Temel olarak vücudun sistemi bozulabilir ve bu durum tansiyonu etkileyebilir.
Yaralanma, Hastalık, Enfeksiyon veya Ameliyat
Yaralanma, hastalık, enfeksiyon veya ameliyat gibi durumlarda tansiyonda oynamalar yaygındır. Bu, meydana gelen fizyolojik değişikliklerden kaynaklanmaktadır.
İlaç Değişiklikleri
İlaç değiştirmek de aynı zamanda tansiyon düzenini bozabilir. Günlük alışkanlıklar değişebilir, bu nedenle doktorun nelere dikkat edilmesi gerektiği konusunda yol göstermesi önemlidir.
Dalgalanan Kan Basıncı Nasıl Tedavi Edilir?
Bir doktor, hastanın geçmişini, yaşam tarzını ve herhangi bir ilaç kullanıp kullanmadığını sorarak altta yatan nedeni belirlemek için hastayı muayene edecektir. Doktora yapılan düzenli takip ziyaretleri, tansiyonun normal aralıkta olmasını ve ilaçların düzensizliklere yol açmamasını sağlayabilir.
Dalgalanan Kan Basıncımı Evde Nasıl Yönetebilirim?
Kan basıncını düzenlemek için alınabilecek bazı önlemler vardır. Bu davranışlar şöyle sıralanabilir:
Sigarayı bırakmak
Bol miktarda taze meyve ve sebze yemek
Düzenli egzersiz yapmak
Alkol tüketimini azaltmak
Nefes egzersizleri ile meditasyon yapmak
Kafein alımını azaltmak